The Armed Man en Chichester Psalms

Over Karl Jenkins

Karl Jenkins is geboren in 1944 in Penclawdd, een klein dorpje in Zuid-Wales. Jenkins' vader was behalve leraar ook organist en dirigent en gaf zijn zoon een brede muzikale opvoeding. Karl Jenkins werd zodoende de hoboïst van het National Youth Orchestra of Wales, waarna hij muziekging studeren aan de universiteit van Cardiff en de Royal Academy of Music in Londen.
In beperkte kringen werd Jenkins beroemd als een jazz- en rockmuzikant, die zich vooral bezighield met de bariton- en sopraansaxofoon, verschillende toetsinstrumenten en de hobo. Hij voegde zich bij de jazzgroep van Graham Collier en werd later mede oprichter van Nucleus, een baanbrekende jazzband die in 1970 de prestigieuze eerste prijs op het Montreux Jazz Festival binnenhaalde. Tussen 1972 en 1984 speelde Jenkins toetsen en rietblazers in de band Soft Machine. Het eerste album dat hij met deze band maakte, Six was direct een succes, en zorgde ervoor dat de band in 1973 de Melody Maker British Jazz Album of theYear Award in ontvangst mocht nemen. Bovendien won Jenkins in 1974 de Melody Maker-award in de categorie Miscellaneous musical instrument. Tussen 1976 en 1984 had Jenkins de leiding binnen Soft Machine. Na de opsplitsing van Soft Machine richtte Karl Jenkins zich samen met Mike Ratledge, die hij kende uit Soft Machine, vooral op het componeren van reclamemuziek. Eén van zijn bekendste werken is het klassieke thema dat hij schreef voor een reclamecampagne van De Beers, een groot diamantbedrijf. Dit thema werd in 1996 de titeltrack van Jenkins' gevarieerde Diamond Music-project. Verder heeft hij samen met zijn zoon Jody Jenkins muziek geschreven voor McDonalds- en BMW-reclamecampagnes.
In 1995 begon Karl Jenkins te componeren aan zijn crossover-project Adiemus. Het eerste album ervan is Songs of sanctuary. Het project zelf is deels gebaseerd op klassieke muziek. Er zijn invloeden vanuit de jazz in te herkennen, en klezmer en de azan, de muzikale oproep tot gebed binnen de Islam. Inmiddels zijn er binnen dat project zeven albums verschenen, waarvan het laatste in 2003.
Tot zijn opdrachtgevers behoren verder de Royal Ballet, BBC Proms in the Park, en de Prins of Wales.
In 2005 werd Jenkins benoemd tot Officier en in 2010 tot Commandeur in de Orde van het Britse Rijk. In 2015 werd hij verheven in de adelstand (ridder - Sir Karl Jenkins).

(Deze tekst is ten dele ontleend aan www.nl.wikipedia.org)

Over The Armed Man

The Armed Man met als ondertitel  A mass for Peace is in het jaar 2000 in opdracht van The Royal Armouries in Leeds gecomponeerd ter gelegenheid van de Millenniumvieringen. De première vond plaats in de Royal Albert Hall in Londen en was oorspronkelijk opgedragen aan de slachtoffers van de Kosovo-crisis die plaats vond toen Jenkins aan zijn compositie werkte. Net als het door Benjamin Britten gecomponeerde werk War Requiem is het opgebouwd rond delen van de Latijnse Mis, namelijk Kyrie, Sanctus, Agnus Dei, Benedictus,  aangevuld met teksten/liederen uit diverse culturen. Het is een universele oproep tegen oorlog en oorlogsgeweld.
Het roept heel wisselende sferen op. Het opent met een 15e eeuws liedje: ver weg, buiten, klinken trommels en een heel hoog fluitje, kinderen zingen een lied, dat door de langzaam aanzwellende ritmes (Boléro-effect) steeds dreigender wordt. Het grote koor neemt het over en breekt de spanning met een melodie die iedereen in zich op kan nemen en aan het eind van The Armed Man weer terugkomt.
De kracht van Jenkins in dit stuk is dat hij de luisteraar (eigenlijk toeschouwer) uitnodigt om in zijn muziek mee te gaan. Tegelijkertijd levert dat contrasten en confrontaties op. Nadrukkelijk laat hij horen (Charge!) en staat hij stil (the Last Post) bij hetgeen vooraf gaat aan bevrijding en vrede.  
Met het orkest én het grote koor worden climaxen gespeeld en gezongen. Het slagwerk maakt het spectaculair. In contrast daarmee staan weer prachtige momenten van verstilling (cellosolo in Benedictus, intro sopraan in Agnus Dei, etc.) en na de allerlaatste climax (Ring… Ring!) klinkt een monumentaal en a capella gezongen slotkoraal, een statement voor vrede en welzijn van stad en land.

The Armed Man is in korte tijd zeer populair geworden in Engeland en daarbuiten. Op 3 juli 2016 dirigeerde Jenkins de 2000-ste uitvoering van dit werk in de Royal Albert Hall in London. De Royal Philharmonic Orchestra en het Royal Philharmonic Choir verleenden er hun medewerking aan. In Zeeland is het werk op meerdere plaatsen in 2009 uitgevoerd door vocaal ensemble Cantare en Ty Zeeuws Kamerorkest onder leiding van wijlen Leon Bours.

Leonard Bernstein - Chichester Psalms

Photo by Susesch Bayat; Courtesy of Deutsche Grammophon

Na de pauze van dit concert worden de Chichester Psalms van de beroemde Amerikaanse dirigent en componist Leonard Bernstein uitgevoerd. In 2018 is het 100-jaar geleden dat Leonard Bernstein in Massachusets (VS) werd geboren. Dit wordt overal in de muziekwereld gevierd. Zie: https://leonardbernstein.com/
Bernstein werd al op jeugdige leeftijd de chef-dirigent van de New York Philharmonic. In zijn latere jaren dirigeerde hij alle grote orkesten ter wereld. Vele jaren was hij vaste gastdirigent bij het Koninklijk Concertgebouworkest in Amsterdam, dat hem ook in het concertseizoen 2017/2018 gaat herdenken.

Bij het grote publiek is Bernstein vooral bekend als componist van de West Side Story uit 1957. Hij schreef echter ook vele andere musicals, grote symfonische werken, de opera Candide en in 1965 - tijdens een sabbattical year - de Chichester Psalms.
De opdracht daartoe kreeg hij van het festival dat jaarlijks in de kathedraal van Chichester (Engeland) wordt gehouden.
Het bestaat uit drie delen, waarbij Bernstein gebruik maakt van de Hebreeuwse teksten van de psalmen 100 en 108 (deel 1), 2 en 23 (deel 2) en 131 en 133 (deel 3). Psalm 23 in deel 2 is een psalm van David. Bernstein schreef voor dat de sopraansolo daarin uitsluitend gezongen mag worden door een jongenssopraan of een countertenor, indachtig koning David die de psalm gezongen moet hebben..
De delen 1 en 3 zijn heel dynamisch; deel 2 klinkt door het harpspel als een lyrische idylle (psalm 23), maar wordt wreed onderbroken door de schreeuw van 'heidense' volken die zich van de God van Israël hebben afgekeerd (psalm 2).
Voorafgaand aan de Chichester Psalms klinkt één van de psalmen van David, zoals die in de synagoge worden gezongen.
Het concert wordt besloten met een Bernstein-surprise, die geheel past bij het karakter van deze concertavond.

UItvoerenden

Helena van Heel - mezzosopraan
Dave ten Kate - countertenor
Akam Hoessein, muezzin 
Luuc Smit, chazan Joodse Gemeente Zeeland
kinderkoor Hemelsblauw
vocaal ensemble Cantare
koor van de Vlissingse Oratorium Vereniging
Holland Symfonie Orkest (in grote bezetting)
Jos Vogel - carillon & klokken van de Sint Jacobskerk
Pim Overduin - dirigent

De kaartverkoop: tot 29 oktober via de website en bij boekhandel 't Spui op de Oude Markt in Vlissingen.
Vanaf  29 oktober alleen nog via boekhandel 't Spui en (voor zover nog beschikbaar) op de avond van het concert bij de ingang van de kerk. 

De kaarten kosten:
- € 25,00 voor een gereserveerde plaats in het middenschip; dit is een plaats met een stoelnummer (UITVERKOCHT)
- € 20,00 voor plaatsen in de zijvakken en de balcons.
- donateurs en cjp-houders krijgen € 2,50 korting
- jeugd t/m 18 jaar: € 10,00